Bugün pek çok hastane uluslararası akreditasyon belgeleriyle, ileri teknolojileriyle ve yüksek başarı oranlarıyla övünüyor.
Ancak “kalite” kavramını sessiz bir devrim yeniden şekillendiriyor. Artık mesele yalnızca doktorların gördükleri değil, hastaların hissettikleri ve anlattıkları.
İşte tam da bu noktada Hasta Bildirimli Sonuç Ölçümleri (PROMs), yani hastanın sesini merkeze alan yeni bir anlayış sahneye çıkıyor.
PROMs Nedir ve Neden Önemlidir?
PROMs (Patient-Reported Outcome Measures); tedavi, ameliyat veya bir bakım süreci sonrasında hastaların kendilerini nasıl hissettiklerini ölçen, bilimsel olarak doğrulanmış anketlerdir.
Ağrı, hareket kabiliyeti, ruhsal durum, yaşam kalitesi gibi göstergeleri — yani hastanın bakış açısını ölçer.
Klinik sonuçlar bize bir ameliyatın teknik olarak başarılı olup olmadığını söyler;
PROMs ise hastanın hayatının gerçekten iyileşip iyileşmediğini gösterir.
Kalça protezi yapılan bir hasta yeniden özgürce yürüyebiliyor mu?
Kanser tedavisi gören kişi enerjisini ve yaşam sevincini geri kazanabiliyor mu?
Modern sağlık hizmetlerinin gerçek başarısı işte bu soruların yanıtında gizlidir.
Akreditasyon Son Nokta Değil, Başlangıçtır
Birçok hastane JCI, ISO, TEMOS gibi uluslararası akreditasyon belgelerine sahiptir — bu büyük bir başarıdır. Bu belgeler süreçlerin güvenli, sistemli ve standartlara uygun olduğunu gösterir.
Ancak PROMs, bundan daha derin bir boyut ekler: insani sonuç boyutunu.
Akreditasyon, hizmetin güvenliğini ve standardını ölçer;
PROMs ise hizmetin yaşam üzerindeki etkisini gösterir.
Bir başka ifadeyle:
“Kalite belgeleri hizmeti ne kadar doğru sunduğunuzu gösterir; PROMs, bu hizmetin hayatları ne kadar değiştirdiğini ortaya koyar.”
Bu fark, bugün dünyanın önde gelen sağlık sistemlerinde “değer temelli sağlık hizmeti (value-based healthcare)” yaklaşımının merkezinde yer alıyor.
Hastaların Gözünden Küresel Karşılaştırma
İngiltere, Hollanda ve İsveç gibi ülkeler PROM verilerini ulusal sağlık kayıt sistemlerine entegre etti.
Bu sayede hastaneler yalnızca klinik başarılarını değil, hastalarının gerçek yaşam sonuçlarını da karşılaştırabiliyor.
PROM verilerini düzenli toplayan kurumlar:
• Uluslararası düzeyde kendi performanslarını kıyaslayabilir,
• Sağlık turizmi itibarlarını “gerçek yaşam sonuçları” üzerinden güçlendirebilir,
• Araştırma ve inovasyon süreçlerine katkı sağlayabilir.
Türkiye gibi sağlık hizmeti ihracatını ve medikal turizmi stratejik öncelik haline getiren ülkeler için PROMs kullanımı, fiyat ve teknoloji üstünlüğünün ötesinde hasta deneyimi liderliği kazandırabilir.
Neden Her Hastane Önem Vermeli?
PROMs uygulamaları kurumlara şu avantajları sağlar:
1. Klinik denetimlerin göremediği boşlukları ortaya çıkarır.
2. Hekimlere tedavi etkinliği hakkında değerli geri bildirim sağlar.
3. Pazarlama açısından ölçülebilir hasta iyileşmesi verileri sunar.
4. Hastayı kendi tedavi sürecinin aktif bir parçası haline getirir.
5. Uluslararası iş ortakları ve sigorta kurumlarıyla güven temelli ilişki kurulmasına yardımcı olur.
PROMs toplamak bir yük değil, hasta yolculuğunu gerçekten anlamaya yapılan bir yatırımdır.
Gelecek Kişisel ve Ölçülebilir Olacak
Geleceğin başarılı sağlık kurumları, akreditasyon mükemmeliyetini hasta deneyimi bilimiyle birleştiren kurumlar olacak.
Dijital platformlar, akıllı anketler ve yapay zekâ destekli analizler bu süreci kolaylaştırabilir;
ama özünde mesele insanidir: hastayı dinlemek ve ondan öğrenmek.
PROMs tam da bunu mümkün kılar.
Veriyle merhameti, süreçle amacı birleştirir.
Sonuç
Akreditasyon almak, standartları karşıladığınızı gösterir.
PROMs kullanmak, yeni standartlar belirlediğinizi kanıtlar.